Buitenplaats Doornburgh / Chae Eun Rhee

Sasha Dees

TRENDBEHEER

15 August 2022

https://www.trendbeheer.com/2022/08/15/buitenplaats-doornburgh-chae-eun-rhee/

Buitenplaats Doornburgh / Chae Eun Rhee

Corona mag dan endemisch geworden zijn, maar wie heeft zin om uren in de rij bij Schiphol te staat (als je geluk hebt en je je vlucht niet alsnog mist) naar een bestemming waar de zon schijnt terwijl die hier ook volop schijnt?

Ik niet. Ik trein en blijf ook het eigen land verkennen. Deze keer op naar Buitenplaats Doornburgh, een buitenplaats voor kunst en wetenschap in Maarssen. Joanna van Dorp zwaait hier sinds 2018 de scepter als directeur. Joanna en ik leerde elkaar in 2003 kennen toen ze ging werken als programmeur bij Made in da Shade (later MC Theater) op het Westergasfabriek terrein. In 2012 werd ze accountmanager Westergasfabriek in dienst van Tom en Maya Meijer (Meijer/Bergman Erfgoed Groep) die het hele terrein saneerde, het huidige park aanlegde en de gebouwen waar sinds 1992 kleine culturele organisaties betaalbaar gehuisvest waren renoveerden (gentrificatie, sommigen kwamen terug anderen niet, MC Theater kwam terug). MeijerBergman verkocht het terrein eind 2018 aan Duncan and Lisca Stutterheim bekend van ID&T en kocht een nieuw project om te ontwikkelen: Buitenplaats Doornburgh, Joanna werd er directeur.

Buitenplaats Doornburgh is een zomerverblijf, gebouwd in 1937 door Joan Huydecoper. Huydecoper kwam uit een koopmansfamilie, hij was projectontwikkelaar en financieel specialist, en vanuit die functie een van de eerste investeerders en directeur van de Verenigde Oost Indische Compagnie (VOC). Joanna vertelt dat in archieven duidelijk wordt dat veel investeerders in de VOC in de 17e eeuw met die winsten een adellijke titel kochten zo ook Huydecoper die Heer Huydecoper van Maarssenveen werd en zichzelf in de adellijke stand verheven zag. “Nieuw geld” werd dus “nieuwe adel”. Als kunstverzamelaar staat hij bekend als de eerste persoon in Amsterdam die een schilderij van Rembrandt kocht. Huydecoper is symbool voor de extreme rijkdommen die Nederland in de 17e eeuw vergaarde in gekoloniseerde landen. Amsterdam verwierf daarmee in Europa een culturele elitaire status die in retrospectief tegenstrijdig is met het andere uiterste, het brute, volslagen ongeciviliseerde gedrag buiten Europa waarmee ze die elitaire status thuis kochten. Joanna geeft aan dat er gekeken wordt hoe deze geschiedenis van het ontstaan van het terrein bekeken vanuit het actuele perspectief voor het publiek bespreekbaar gemaakt kan worden in een permanente opstelling. Het zomerverblijf moet nog gerenoveerd worden, momenteel wonen er families die gevlucht zijn uit Oekraïne.

Buitenplaats Doornburgh was tot 1912 familiebezit en werd daarna verkocht aan de kerk. In 1957 trok het kloosterorde Reguliere Kanunnikessen van het Heilige Graf (gesticht na de verovering van Jeruzalem in 1114) in het landgoed. In 1964 lieten de zusters, een voor die tijd een ambitieus nieuw klooster ontwerpen en bouwen door architect Jan de Jong in de stijl van de Bossche School. Hij ontwierp ook de inrichting en meubilair. De zusters hadden er een meisjesschool voor medisch secretaresse. In 2017 verkocht de orde het landgoed aan MeijerBergman, er woonden toen nog 4 zusters waarvan er nu nog 1 zuster over is die in de buurt woont en regelmatig op de fiets langskomt. Nu ik er doorheen loop ben ik verrast hoe de sobere architectuur, interieur en meubilair ook qua kleurpalet en materiaalgebruik anno 2022 zo hedendaags modern is. Ik houd van die soberheid, er is alles wat nodig is en niets is overbodig, efficiënt en esthetisch.

In de ruimtes waar voorheen de kerk en algemene woonvertrekken waren zijn nu tentoonstellingen. Er is een permanente opstelling met de objecten van de kerk en kloosterorde (een groot deel van de collectie is na de koop gedoneerd aan het Catharijneconvent in Utrecht). Over de Cloese (de opleiding tot medisch secretaresse ), een tentoonstelling over de architectuur en geschiedenis. Plus een wisselende programering met op het moment ‘Vorm aan de Vecht’ door curator Nicole Uniquole. Het programma heeft verder lezingen, presentaties en bijeenkomsten op het gebied van kunst en wetenschap maar er zijn ook poëzie avonden en voordrachten. Vanwege covid kwam het wat langzaam op gang maar de agenda laat toch al een heel aantal activiteiten zien.

De gebouwen liggen midden in een park van 9 hectare dat sinds 2018 toegankelijk is voor het publiek dat, zie ik wanneer ik een korte wandeling maak door het gebied, ook graag komt. Het is ook perfect weer voor een verkoelende wandeling tussen de oude bomen. Er is een begin gemaakt met buitensculpturen, Joanna vertelt dat ze in de komende jaren ook kunstenaars in residentie willen die daar sculpturen voor maken die dan een permanent plek krijgen.

De kamers van de nonnen op de bovenverdieping zijn omgebouwd tot residentieplekken met een kleine keuken en bibliotheek waar kunstenaars 1 tot maximaal 3 maanden kunnen verblijven. Vanwege covid kwam dit wat in het slop, Joanna vroeg de laatste resident Johanna Franco Zapata (Colombia, 1985) tot september 2022 te blijven en in overleg met het Centraal Museum werd Chae Eun Rhea (Korea), die in 2020 naar Nederland kwam voor de Rijksakademie, uitgenodigd tot eind van dit jaar resident te zijn om werken in opdracht voor het Centraal Museum daar te maken. Een onverwacht toeval, voor Rotterdam Art maakte ik een wie is wie artikel en vroeg random mensen of ik een foto van ze kon maken. Zo vroeg ik ook een koppel, geen idee wie ze waren.

Joanna kwam ik tegen bij de open ateliers van de Rijksakademie waar ze me uitnodigde om langs te komen op Doornburgh en ze vertelde over haar nieuwe kunstenaar in residentie en dat ze haar graag aan me wilde voorstellen.

Een maand later bestel ik aan de bar bij WH22/Documents wat te drinken en toen ik me omdraaide zie ik een koppel in de rij voor drankjes staan en denk waar ken ik die nou van en zie hen hetzelfde denken. Oooooh jaaaa denken we tegelijktijd, de foto! We moesten er erg om lachen, de vrouw vertelt dat ze kunstenaar is en in de buurt van Utrecht in residentie zit, maar ik werd weggeroepen voor ik kon vragen naar hun naam.

In 2021 zag ik op facebook foto’s van werken van Chae Eun Rhee bij de Fundatie in Zwolle voorbij komen. De schilderijen bleven in mijn hoofd spoken en ik ging haar volgen op facebook. Toen er een foto van Doornburg voorbij kwam in haar posts op facebook realiseerde ik me dat Chae Eun Rhee de kunstenaar is die ik gefotografeerd had in Art Rotterdam, en dat zij het is die bij Joanna in residentie zit en van wie ze vindt dat ik haar moet ontmoeten. Zo kwamen allemaal toevalligheden ineens bij elkaar.

Ik mail haar dat ik naar Doornburgh kom om Joanna te zien, voor een tour over het landgoed en haar werk dan ook te zien. Ze is bezig aan 1 groot schilderij voor het Centraal Museum. Haar werk doet me terugdenken aan mijn residentie in de Spinnerei in Leipzig, aan Neo Rauch en zijn werk. Het is net zo onverklaarbaar, maar minstens net zo intrigerend en fascinerend. Ze lijkt ook net zo gedisciplineerd en zorgvuldig als Rauch.

Ook haar referenties zijn haar context, verhoudt Rauch zich tot Oost Duitsland, Rhee verhoudt zich tot de huidige bombardement aan informatie en beelden waar we dagelijks mee geconfronteerd worden. Rhee brengt op een organische maar goed doordachte manier verschillende culturen, het verleden en het nu bij elkaar. Na haar residentie in de Rijksakademie bleef ze in Nederland. Eerst voor de opdracht bij de Fundatie, bij Eenwerk in Amsterdam en Art Rotterdam, binnenkort in het Centraal Museum in Utrecht en volgend jaar het nieuwe museum van Wim Pijpens in Rotterdam. Haar werken zijn verhalen waar teveel woorden voor nodig zijn maar de beelden geven je een volslagen logische ervaring wanneer je je er voor open stelt. De Nederlandse kunstgemeenschap is er met het in de armen sluiten van deze kunstenaar zonder meer een stuk rijker op geworden! Nu moet ze alleen nog een woning vinden…

Al dat rondlopen en later in Rhee’s studio praten over kunst maakt hongerig dus tijd voor de lunch in het restaurant waar je binnen kan zitten maar ook in de binnentuin die onlangs is aangelegd door Karin Blom van Assendelft.

Naast het klooster is er sinds dit voorjaar ook een enorme moestuin die het restaurant van ingrediënten voorziet. Ik zie een veld met enorme courgettes en met de lunch eten we een overheerlijke courgette soep die je niet veel verser kan krijgen dan deze, yummmm aanrader. In de keuken zie ik ook allerlei experimenten met kruiden, er wordt van alles traditioneel ingemaakt en gefermenteerd, de chef houdt echt van zijn vak dat is wel duidelijk!

Ons landgoed, yep nu ook van jou, weest welkom! Niet langer alleen bereikbaar via trekschuit, je kunt gewoon met de OV-fiets vanuit Utrecht, de auto, of de trein en dan bus of 25 minuten wandeling vanaf station Maarssen!

Buitenplaats Doornburgh

Diependaalsedijk 17

3601 GH Maarssen

Website: https://www.buitenplaatsdoornburgh.nl/

Chae Eun Rhee

https://www.chaeeunrhee.com/

Johanna Franco Zapata

https://curacao-art.com/2018/04/18/johanna-franco-zapata-ropa-sucia/

Buitenplaats Doornburgh / Chae Eun Rhee

Corona mag dan endemisch geworden zijn, maar wie heeft zin om uren in de rij bij Schiphol te staat (als je geluk hebt en je je vlucht niet alsnog mist) naar een bestemming waar de zon schijnt terwijl die hier ook volop schijnt?

Ik niet. Ik trein en blijf ook het eigen land verkennen. Deze keer op naar Buitenplaats Doornburgh, een buitenplaats voor kunst en wetenschap in Maarssen. Joanna van Dorp zwaait hier sinds 2018 de scepter als directeur. Joanna en ik leerde elkaar in 2003 kennen toen ze ging werken als programmeur bij Made in da Shade (later MC Theater) op het Westergasfabriek terrein. In 2012 werd ze accountmanager Westergasfabriek in dienst van Tom en Maya Meijer (Meijer/Bergman Erfgoed Groep) die het hele terrein saneerde, het huidige park aanlegde en de gebouwen waar sinds 1992 kleine culturele organisaties betaalbaar gehuisvest waren renoveerden (gentrificatie, sommigen kwamen terug anderen niet, MC Theater kwam terug). MeijerBergman verkocht het terrein eind 2018 aan Duncan and Lisca Stutterheim bekend van ID&T en kocht een nieuw project om te ontwikkelen: Buitenplaats Doornburgh, Joanna werd er directeur.

Buitenplaats Doornburgh is een zomerverblijf, gebouwd in 1937 door Joan Huydecoper. Huydecoper kwam uit een koopmansfamilie, hij was projectontwikkelaar en financieel specialist, en vanuit die functie een van de eerste investeerders en directeur van de Verenigde Oost Indische Compagnie (VOC). Joanna vertelt dat in archieven duidelijk wordt dat veel investeerders in de VOC in de 17e eeuw met die winsten een adellijke titel kochten zo ook Huydecoper die Heer Huydecoper van Maarssenveen werd en zichzelf in de adellijke stand verheven zag. “Nieuw geld” werd dus “nieuwe adel”. Als kunstverzamelaar staat hij bekend als de eerste persoon in Amsterdam die een schilderij van Rembrandt kocht. Huydecoper is symbool voor de extreme rijkdommen die Nederland in de 17e eeuw vergaarde in gekoloniseerde landen. Amsterdam verwierf daarmee in Europa een culturele elitaire status die in retrospectief tegenstrijdig is met het andere uiterste, het brute, volslagen ongeciviliseerde gedrag buiten Europa waarmee ze die elitaire status thuis kochten. Joanna geeft aan dat er gekeken wordt hoe deze geschiedenis van het ontstaan van het terrein bekeken vanuit het actuele perspectief voor het publiek bespreekbaar gemaakt kan worden in een permanente opstelling. Het zomerverblijf moet nog gerenoveerd worden, momenteel wonen er families die gevlucht zijn uit Oekraïne.

Buitenplaats Doornburgh was tot 1912 familiebezit en werd daarna verkocht aan de kerk. In 1957 trok het kloosterorde Reguliere Kanunnikessen van het Heilige Graf (gesticht na de verovering van Jeruzalem in 1114) in het landgoed. In 1964 lieten de zusters, een voor die tijd een ambitieus nieuw klooster ontwerpen en bouwen door architect Jan de Jong in de stijl van de Bossche School. Hij ontwierp ook de inrichting en meubilair. De zusters hadden er een meisjesschool voor medisch secretaresse. In 2017 verkocht de orde het landgoed aan MeijerBergman, er woonden toen nog 4 zusters waarvan er nu nog 1 zuster over is die in de buurt woont en regelmatig op de fiets langskomt. Nu ik er doorheen loop ben ik verrast hoe de sobere architectuur, interieur en meubilair ook qua kleurpalet en materiaalgebruik anno 2022 zo hedendaags modern is. Ik houd van die soberheid, er is alles wat nodig is en niets is overbodig, efficiënt en esthetisch.

In de ruimtes waar voorheen de kerk en algemene woonvertrekken waren zijn nu tentoonstellingen. Er is een permanente opstelling met de objecten van de kerk en kloosterorde (een groot deel van de collectie is na de koop gedoneerd aan het Catharijneconvent in Utrecht). Over de Cloese (de opleiding tot medisch secretaresse ), een tentoonstelling over de architectuur en geschiedenis. Plus een wisselende programering met op het moment ‘Vorm aan de Vecht’ door curator Nicole Uniquole. Het programma heeft verder lezingen, presentaties en bijeenkomsten op het gebied van kunst en wetenschap maar er zijn ook poëzie avonden en voordrachten. Vanwege covid kwam het wat langzaam op gang maar de agenda laat toch al een heel aantal activiteiten zien.

De gebouwen liggen midden in een park van 9 hectare dat sinds 2018 toegankelijk is voor het publiek dat, zie ik wanneer ik een korte wandeling maak door het gebied, ook graag komt. Het is ook perfect weer voor een verkoelende wandeling tussen de oude bomen. Er is een begin gemaakt met buitensculpturen, Joanna vertelt dat ze in de komende jaren ook kunstenaars in residentie willen die daar sculpturen voor maken die dan een permanent plek krijgen.

De kamers van de nonnen op de bovenverdieping zijn omgebouwd tot residentieplekken met een kleine keuken en bibliotheek waar kunstenaars 1 tot maximaal 3 maanden kunnen verblijven. Vanwege covid kwam dit wat in het slop, Joanna vroeg de laatste resident Johanna Franco Zapata (Colombia, 1985) tot september 2022 te blijven en in overleg met het Centraal Museum werd Chae Eun Rhea (Korea), die in 2020 naar Nederland kwam voor de Rijksakademie, uitgenodigd tot eind van dit jaar resident te zijn om werken in opdracht voor het Centraal Museum daar te maken. Een onverwacht toeval, voor Rotterdam Art maakte ik een wie is wie artikel en vroeg random mensen of ik een foto van ze kon maken. Zo vroeg ik ook een koppel, geen idee wie ze waren.

Joanna kwam ik tegen bij de open ateliers van de Rijksakademie waar ze me uitnodigde om langs te komen op Doornburgh en ze vertelde over haar nieuwe kunstenaar in residentie en dat ze haar graag aan me wilde voorstellen.

Een maand later bestel ik aan de bar bij WH22/Documents wat te drinken en toen ik me omdraaide zie ik een koppel in de rij voor drankjes staan en denk waar ken ik die nou van en zie hen hetzelfde denken. Oooooh jaaaa denken we tegelijktijd, de foto! We moesten er erg om lachen, de vrouw vertelt dat ze kunstenaar is en in de buurt van Utrecht in residentie zit, maar ik werd weggeroepen voor ik kon vragen naar hun naam.

In 2021 zag ik op facebook foto’s van werken van Chae Eun Rhee bij de Fundatie in Zwolle voorbij komen. De schilderijen bleven in mijn hoofd spoken en ik ging haar volgen op facebook. Toen er een foto van Doornburg voorbij kwam in haar posts op facebook realiseerde ik me dat Chae Eun Rhee de kunstenaar is die ik gefotografeerd had in Art Rotterdam, en dat zij het is die bij Joanna in residentie zit en van wie ze vindt dat ik haar moet ontmoeten. Zo kwamen allemaal toevalligheden ineens bij elkaar.

Ik mail haar dat ik naar Doornburgh kom om Joanna te zien, voor een tour over het landgoed en haar werk dan ook te zien. Ze is bezig aan 1 groot schilderij voor het Centraal Museum. Haar werk doet me terugdenken aan mijn residentie in de Spinnerei in Leipzig, aan Neo Rauch en zijn werk. Het is net zo onverklaarbaar, maar minstens net zo intrigerend en fascinerend. Ze lijkt ook net zo gedisciplineerd en zorgvuldig als Rauch.

Ook haar referenties zijn haar context, verhoudt Rauch zich tot Oost Duitsland, Rhee verhoudt zich tot de huidige bombardement aan informatie en beelden waar we dagelijks mee geconfronteerd worden. Rhee brengt op een organische maar goed doordachte manier verschillende culturen, het verleden en het nu bij elkaar. Na haar residentie in de Rijksakademie bleef ze in Nederland. Eerst voor de opdracht bij de Fundatie, bij Eenwerk in Amsterdam en Art Rotterdam, binnenkort in het Centraal Museum in Utrecht en volgend jaar het nieuwe museum van Wim Pijpens in Rotterdam. Haar werken zijn verhalen waar teveel woorden voor nodig zijn maar de beelden geven je een volslagen logische ervaring wanneer je je er voor open stelt. De Nederlandse kunstgemeenschap is er met het in de armen sluiten van deze kunstenaar zonder meer een stuk rijker op geworden! Nu moet ze alleen nog een woning vinden…

Al dat rondlopen en later in Rhee’s studio praten over kunst maakt hongerig dus tijd voor de lunch in het restaurant waar je binnen kan zitten maar ook in de binnentuin die onlangs is aangelegd door Karin Blom van Assendelft.

Naast het klooster is er sinds dit voorjaar ook een enorme moestuin die het restaurant van ingrediënten voorziet. Ik zie een veld met enorme courgettes en met de lunch eten we een overheerlijke courgette soep die je niet veel verser kan krijgen dan deze, yummmm aanrader. In de keuken zie ik ook allerlei experimenten met kruiden, er wordt van alles traditioneel ingemaakt en gefermenteerd, de chef houdt echt van zijn vak dat is wel duidelijk!

Ons landgoed, yep nu ook van jou, weest welkom! Niet langer alleen bereikbaar via trekschuit, je kunt gewoon met de OV-fiets vanuit Utrecht, de auto, of de trein en dan bus of 25 minuten wandeling vanaf station Maarssen!

Buitenplaats Doornburgh

Diependaalsedijk 17

3601 GH Maarssen

Website: https://www.buitenplaatsdoornburgh.nl/

Chae Eun Rhee

https://www.chaeeunrhee.com/

Johanna Franco Zapata

https://curacao-art.com/2018/04/18/johanna-franco-zapata-ropa-sucia/